1. نقش امام و حجت الهى در جهان‏هستى

در اعتقاد شيعه امامت تنها به‏امور شرعى و اعتقادى مردم و ياحتى امور اجتماعى و سياسى‏محدود نمى‏شود، بلكه امام به عنوان‏حجت‏خدا در عالم تكوين نيز نقش‏داشته و واسطه فيض الهى به بندگان‏است. به عبارت ديگر آنچه كه‏خداوند در عالم هستى مقدر فرموده‏از مجراى امام و حجت عصر برمردم جارى و سارى مى‏شود. و ازاين رو است كه در زيارت جامعه‏كبيره، كه از امام هادى، عليه‏السلام،نقل شده خطاب به ائمه معصومين، عليهم‏السلام، عرض مى‏كنيم:

... بكم فتح الله و بك يختم، وبكم ينزل الغيث و بكم يمسك‏السماء ان تقع على الارض الاباذنه و بكم ينفس الهم و يكشف‏الضر و... (5)

... خداوند، [هستى را] به وسيله‏شما آغاز كرد و به وسيله شما [نيز]به انجام مى‏رساند. او به وسيله شماباران را نازل مى‏كند و به وسيله شما،تا زمانى كه خود اراده كند، آسمان رااز اينكه بر زمين فروافتد، نگاه مى‏داردو هم به وسيله شما غم و اندوه رابرمى دارد و سختيها را برطرف‏مى‏سازد.

و يا در زيارت مطلقه حضرت‏اباعبدالله، حسين بن على،عليهماالسلام، كه از امام صادق،عليه‏السلام، نقل شده، خطاب به آن‏وجود مقدس و ديگر ائمه هدى،عليهم‏السلام، مى‏گوييم:

. ارادة الرب فى مقادير اموره‏تهبط اليكم و تصدر من بيوتكم. (6)

اراده پروردگار در همه آنچه اومقدر داشته به شما محول شده و ازخانه‏هاى شما صادر مى‏شود.

با توجه به اين بينش و اين اعتقادنسبت‏به امامان معصوم و حجتهاى‏الهى، عليهم‏السلام، است كه شب قدرمفهوم مى‏يابد; شبى كه فرشتگان وروح به اذن پرودگار خويش «كل‏امر» يا برنامه يك ساله جهان هستى‏را بر كسى كه از سوى خداوند به‏ولايت‏برگزيده شده عرضه‏مى‏دارند. چنانكه در روايتى كه ازپيامبر اكرم، صلى‏الله‏عليه‏واله، نقل‏شده آمده است:

امنوا بليلة القدر، فانه ينزل‏فيها امرالسنة و ان لذلك ولاة من‏بعدى على بن ابى طالب و احدعشر من ولده. (7)

به شب قدر ايمان بياوريد همانا دراين شب امور يك سال (همه آنچه دريك سال واقع مى‏شود) نازل مى‏گردد وبراى اين موضوع پس از من‏پيشوايانى وجود دارند كه عبارتند از:على‏بن‏ابى‏طالب و يازده تن از نوادگان‏او.

بنابراين، ماه مبارك رمضان كه‏شب مقدس قدر را در خود جاى داده‏است فرصت مناسبى است‏براى‏توجه دادن مردمان به جايگاه‏برجسته حجتهاى الهى،عليهم‏السلام، به طور عام، و امام‏عصر و حجت زمان، عليهم‏السلام،به طور خاص، در عالم هستى ويادآورى وظيفه‏اى كه آنان نسبت‏به‏اين واسطه‏هاى فيض خداوندى‏دارند.